Ortaöğretimde sınıf ve okul fark etmeksizin “Türk Dili ve Edebiyatı” dersleri bölüm ders olarak kabul edilir. Yıl sonu başarı ortalamasından bağımsız olarak edebiyat ortalaması 50’nin altında olan öğrenciler bu dersten sorumlu kalmaktadır. Yılda üç defa yapılan sorumluluk sınavlarında tüm yılın müfredatından öğrenciler sorumlu olmaktadır.
Bu başlık altında “12 edebiyat sorumluluk sınav soruları ve cevapları“nı bulabilirsiniz. Böylelikle tüm yılın konularına çalışırken örnek sorular çözebilir ve konuları tekrar yapabilirsiniz.
12.Sınıf Edebiyat Sorumluluk Sınavı (Soru ve Cevaplar)
1) Dilin değişimini etkileyen sebepleri başlıklar halinde yazınız.
Dilin tarihi süreç içerisinde değişimini etkileyen sebepleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Kültürün dile etkisi
- Coğrafyanın dile etkisi
- Dinin dile etkisi
- Teknolojinin dile etkisi
- Siyasal yaşamın dile etkisi
2) Türkçe sözlüklerden beş tanesini yazınız.
- Divanü Lügati’t Türk
- Muhakemetü’l Lugateyn
- Lehçe-i Osmani
- Kamûs-ı Türki
- TDK Sözlüğü
3) Küçürek hikayenin özelliklerini yazınız.
Hikayelerin bir alt dalı olarak kabul gören ve çok kısa bir şekilde yazılmakla beraber yoğun bir anlatım içeren yazılara “Küçürek hikayesi” ya da “Minimal hikayesi” denilmektedir.
Küçürek hikayeler birkaç cümleden oluşur.
Minimal hikayeler kısa olmakla birlikte yoğun bir anlatım gösterir.
Hikayenin dili şiirsel bir özellikler taşımaktadır.
4) Saf şiirin özelliklerini yazınız.
Saf şiircilere göre şiir soylu bir uğraştır.
Şiirde anlam aramak gereksizdir.
Şiir hissedilmek için yazılır.
Ahenk, uyak, redife önem verilmiştir.
Sembolizm akımı etkilidir.
Amaç ortaya güzel bir şiir koyabilmektir.
Ahmet Haşim ve Yahya Kemal Beyatlı önemli temsilcilerdir.
Aruz ölçüsü tercih edilmiştir.
5) Toplumcu gerçekçi şiir hakkında bilgi vererek şairlerini yazınız.
1920’li yıllarda Nazım Hikmet’in öncülüğünde ortaya çıkmış bir şiir anlayışıdır.
Genel olarak yoksulluk, yaşam mücadelesi, eğitimsizlik, işçi ile köylülerin ezilmesi ve sömürülmesi, eşitsizlik ve baskı gibi toplumsal sorunlar ele alınmıştır.
Gerçek sanatın halka yaklaşan ve onun sorunlarını dile getiren sanat olduğunu savunmuşlardır.
Sanat toplum içindir anlayışını benimsemişlerdir.
Şiirin biçiminden çok içeriğine önem verilmiş, şiirin estetik yönünü göz ardı edilmiştir.
Şiirlerde yalın bir dil kullanmayı tercih etmişlerdir.
6) Garip akımının temsilcilerini yazınız.
Orhan Veli Kanık, Oktay Rıfat Horozcu ve Melih Cevdet Anday.
7) İkinci yeni şiiri hakkında bilgi vererek şairlerini yazınız.
Garip akımı şiiri basitleştirdiği için şairlerin tepki göstermesiyle ikinci yeni şiir anlayışı doğmuştur.
İkinci Yeni şiirinde duygular ve hayaller ön plandadır.
Sürrealizm akımı etkili olmuştur.
Şiir dili kapalı ve sembollerle doludur.
Ölçü ve kafiyeye karşı çıkılmıştır.
Şiirde amaç hissettirmektir.
Bireysellik ön plandadır.
8) 1950 sonrası Türk romanı yönelimlerini kısaca açıklayarak yazınız.
Bu dönemde ortaya çıkan roman yönelimlerini şu şekilde sınıflandırabiliriz:
- Toplumcu gerçekçi romanlar
- Millî ve dinî duyarlılıkları yansıtan romanlar
- Modernist romanlar
- Bireyin iç dünyasını esas alan romanlar
- Toplumcu gerçekçi romanlar
Yaşar Kemal, Orhan Kemal, Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Kemal Tahir gibi sanatçılar bu anlayışta roman yazmıştır.
Bu yazarlar eserlerinde toprak kavgaları, tarımın makineleşmesi, köyden kente göç, düzensizlik ve sınıfsal farklılıklar gibi toplumsal sorunları işlemişlerdir.
Sanat toplum içindir anlayışındadırlar.
- Millî ve dinî duyarlılıkları yansıtan romanlar
Milli tarihe duyarlılık gösteren Mustafa Necati Sepetçioğlu ve Hüseyin Nihal Atsız; tarihi olayları ve kişi ele almışlar aynı zamanda da milli konuları eserlerinde işlemişlerdir.
- Modernist romanlar
1960’lı yıllarda yenilikçi bir anlayışta “Modernist Roman” denilen yeni bir yönelim ortaya çıkmıştır.
Bireyin iç dünyası, bunalımları ve yalnızlığı ele alınır.
İç konuşma, iç çözümleme ve bilinç akışı gibi teknikler ön plana çıkar.
Yusuf Atılgan, Adalet Ağaoğlu, Ferit Edgü, Pınar Kür, Oğuz Atay
- Bireyin iç dünyasını esas alan romanlar
Psikolojik roman olarak adlandırılan bu eserlerde bireyin psikolojisi çözümlenmiştir.
Bu tür eserlerin yazılmasında yazarlar psikoloji biliminden yararlanmışlardır.
9) 1950 sonrası Türk tiyatrosu hakkında bilgi veriniz.
Tiyatroda teknik ve konu çeşitliliği bakımından ilerleme sağlanmıştır.
Hem devlet hem de özel tiyatroların sayısı artmıştır.
Bu dönemde “Yansıtmacı” ve “Göstermeci” tiyatro tekniklerinden yararlanılmıştır.
Haldun Taner, Turgut Özakman, Aziz Nesin, Güngör Dilmen, Orhan Asena çok başarılı eserler yazmışlardır.
Bu dönemde sanatçılar trajedi, dram ve komedinin özelliklerini baz alarak yeni oyunlar yazmayı denemişlerdir.
10) Deneme nedir? Denemenin özelliklerini yazınız?
Herhangi bir konuda yazarın bir sınırlama kaygısı hissetmeden düşüncelerini olduğu gibi ortaya koyması sonucu oluşan düşünce yazılarına deneme denir.
Her konuda yazılabilir.
Düşünceler kanıtlama kaygısından uzak serbestçe yazılır.
Anlatılanlar içten bir şekilde yazılır.
Amaç ele alınan konu hakkında bir bakış açısı kazandırmaktır.
Bu türün ilk örnekleri 16. yüzyılda Fransız yazar Montaigne tarafından verilmiştir.
Bizim edebiyatımızda ilk örneklerine Tanzimat’ta rastlanır.
Cenap Şahabettin, Ahmet Rasim, Ahmet Haşim ve Yahya Kemal ilk deneme yazarları olarak kabul edilebilir
Türk Edebiyatı’nda deneme türünde yazılmış ilk eser Ahmet Haşim’in “Bize Göre” ve “Gurebahane-i Laklakan” kitapları kabul görür.
11) “Ayak” ve “Boş” sözcüğünü gerçek, yan ve mecaz anlamda kullanınız.
Topa vururken ayağını kırdı. (Gerçek anlam)
Masanın ayağı kırıldı. (Yan anlam)
Bırak şimdi ayak yapmayı. (Mecaz anlam)
Masadaki bardak boştu. (Gerçek anlam)
Yeni öğrenci için boş kontenjanımız yok. (Yan anlam)
Son zamanlarda boş işlerle uğraştı durdu. (Mecaz anlam)
12) Aşağıda verilen cümlelerde altı çizilmiş sözcükleri anlamlarına göre sınıflandırınız. (Gerçek/Mecaz/Yan)
Karanlıkta korkarak eve koşardık. (Gerçek anlam)
Paslanan kapıyı açtığımızda gördüklerimize şaşırdık. (Gerçek anlam)
Yıllarca herhangi bir işte çalışmayarak paslandığını düşünüyordu. (Mecaz anlam)
Bu dağın eteğinde kar hiç eksik olmaz. (Yan anlam)
Gözlüklerinin camını cebinden çıkardığı bezle sildi. (Gerçek anlam)
Ona hediye alman çok ince bir davranıştı. (Mecaz anlam)
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK YAZILAR
⇒ 12.Sınıf Ders Konuları
⇒ TYT Türkçe
⇒ AYT Edebiyat
⇒ 9.Sınıf Sorumluluk Sınavı
⇒ 10.Sınıf Sorumluluk Sınavı
⇒ 11.Sınıf Sorumluluk Sınavı