Türkçe – Edebiyat Dersi TYT Türkçe ve AYT Edebiyat Kaynak Sitesi
1950-1980 arası Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında roman türü, diğer birçok türde olduğu gibi bir gelişim göstermiş ve bu dönem romanlarında birçok farklı yönelim ortaya çıkmıştır. 1950-1980 arası roman türü incelenirken ortaya çıkan bu yönelimler göz önünde bulundurulmalıdır.
1950-1980 Arası Cumhuriyet Dönemi Roman Eğilimleri
Bu dönemde ortaya çıkan roman yönelimlerini şu şekilde sınıflandırabiliriz:
- Toplumcu gerçekçi romanlar
- Millî ve dinî duyarlılıkları yansıtan romanlar
- Modernist romanlar
- Bireyin iç dünyasını esas alan romanlar
1) Toplumcu Gerçekçi Romanlar (Köy-Kasaba Edebiyatı):
→ Yaşar Kemal, Orhan Kemal, Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Kemal Tahir, Mahmut Makal, Dursun Akçam, Necati Cumalı, Tarık Buğra gibi isimler bu dönemde köy-kasaba edebiyatı olarak da adlandırılan bir tarza yönelim göstermişlerdir.
→ Bu yazarlar eserlerinde toprak kavgaları, tarımın makineleşmesi, köyden kente göç, düzensizlik ve sınıfsal farklılıklar gibi toplumsal sorunları işlemişlerdir.
→ Yazarlar eserlerinde siyasi düşüncelerini de göstermişlerdir.
→ Sanat toplum içindir anlayışıyla yazılan eserlerde halkın yerel ağızdaki dil özellikleri de gösterilmiştir.
→ Toplumcu gerçekçi yazarlar gözlemlerini eserlere yansıttıklarından realizm akımının etkisi vardır.
2) Millî ve Dinî Duyarlılıkları Yansıtan Romanlar
→ Milli tarihe duyarlılık gösteren Mustafa Necati Sepetçioğlu ve Hüseyin Nihal Atsız; tarihi olayları ve kişi ele almışlar aynı zamanda da milli konuları eserlerinde işlemişlerdir.
→ Sâmiha Ayverdi, Emine Işınsu, Sevinç Çokum, Mustafa Miyasoğlu, Ömer Okçu (Hekimoğlu İsmail), Bahaeddin Özkişi, Rasim Özdenören gibi yazarlar ise dini hassasiyeti ön planda tutarak eserlerini yazmışlardır.
3) Modernist Romanlar
→ 1960’lı yıllarda yenilikçi bir anlayışta “Modernist Roman” denilen yeni bir yönelim ortaya çıkmıştır.
→ Bu romanlarda daha çok bireyin iç dünyası, bunalımları ve yalnızlığı ele alınır.
→ Geleneksel anlatımın ve yapının dışına çıkılmıştır.
→ İç konuşma, iç çözümleme ve bilinç akışı gibi teknikler bu tarzdaki romanlarda ön plana çıkmıştır.
→ Bu anlayışta eser veren yazarların başında Yusuf Atılgan, Adalet Ağaoğlu, Ferit Edgü, Pınar Kür, Oğuz Atay gibi isimler gelmektedir.
4) Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Romanlar
→ Bu dönemde de bireyin iç dünyasını yani psikolojisini ele alan romanlar yazılmıştır.
→ Psikolojik roman olarak adlandırılan bu eserlerde bireyin psikolojisi çözümlenmiştir.
→ Bu tür eserlerin yazılmasında yazarlar psikoloji biliminden yararlanmışlardır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK YAZILAR
⇒ PDF / Slayt
⇒ 12.Sınıf Ders Konuları
⇒ Roman Nedir?
⇒ TYT Türkçe
⇒ AYT Edebiyat