Türkçe – Edebiyat Dersi TYT Türkçe ve AYT Edebiyat Kaynak Sitesi
Bu harekete örnek olarak Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar romanı gösterilir. Nazlı Eray, Latife Tekin, Eren Düz Atasu gibi yazarlar da bu akım doğrultusunda eserler vermişlerdir. Buket Uzuner’in Gelibolu adlı romanı da bu akımın önemli özelliklerindendir. Postmodernizmin tarih anlayışı romana çok yakındır. İspatlamak mecburiyeti yoktur. Dolayısıyla tarih ile roman bu dönemde birbirine çokça yaklaşmıştır.
Buket Uzuner’in Gelibolu adlı romanının postmodernizm açısından incelenmesi:
Bu romandaki olay örgüsünün en önemli noktası şudur: 12 Ağustos 1915 tarihidir. Bu tarihte öğleden sonra iki düşman askerinin bulunduğu yere beyaz bir toz bulutu iner. Tam bu sırada İngiliz askerlerinin tarafında yer alan John Taylor, Türk askerine doğru koşmaya başlar. Koşarken Ali Osman adlı bir Türk askerine takılır ve onunla ilgilenir. Ancak Ali Osman ölür. Mezarının başında bekleyen Taylor’u Meryem görür ve onu köyüne götürür.
Meryem, Taylor’u iyileştirir ve onunla evlenir. Meryem, Taylor’a Alican Çavuş adını verir. İkisinin dört çocuğu olur. Biri ölür. Diğerlerine de Beyaz, Bulut ve Uzun isimleri verilmiştir. Bunlar yan yana gelince Yeni Zelanda anlamı çıkar. Bu olay 2000 yılına kadar böyle gelir ve Taylor’un ailesinden Vici, Taylor’a ne olduğunu öğrenmek amacıyla Gelibolu’ya gelir. Beyaz Hala, 12 Ağustos 1915 yılındaki bu olayı Vici’ye anlatınca Vici dedesinin sırrını çözmüş olur.
Gelibolu romanında postmodernizmin özellikleri:
1. Kurgu olduğunu bildirmek
2. Folklorik unsurlara sahip olmak
3. Savaş karşıtı olmak
4. İroniye sahip olmak
Yazar romanın başında bütün anlatılanların bir kurgudan ibaret olduğunu belirtir. Orhan Pamuk’un Beyaz Kale’si de böyledir. Postmodernist romanlarda halkın benimsediği folklorik unsurlara yer verilir. Bu romandaki cepheye beyaz bulutun inmesi buna örnektir. Bu romandaki John Taylor savaşa karşıdır. Postmodern romanlarda ironi yer alır. Bu romanda Vici dedesinin sırrını öğrenmeye çalışıyor. Öğrendiğinde hem seviniyor hem de Türk ve Müslüman olduğu için hayal kırıklığına uğruyor.
Konuyla İlgili Diğer yazılarımıza Bknz…