Türkü Nedir? Türkülerin Özellikleri

Türk halk edebiyatında en çok kullanılan şiir türlerinden biri olan türküde, Anadolu halkının acıları ve sevinçleri anlatılmıştır. Türk halkının yaşadığı her olay türkülerin konusu olabilir. Bu konuda Ahmet Hamdi Tanpınar, “Türk insanının yazılmayan romanı türkülerde saklıdır” demiştir.

Türkü Nedir?

Türkü, bir müzik eşliğinde söylenen anonim halk edebiyatının nazım biçimidir. Türkü kelimesi incelediğinden Türklere ait olan şiir manasında “Türk-i” kelimesinden türemiştir. Türküler, yüzyıllar boyunca sözlü olarak nesilden nesile aktarıldığı için zamanla kimin tarafından yazıldığı unutulmuş ve anonim hale bürünmüştür.

Türküler iki bölümden oluşmaktadır. Türkülerde asıl sözlerin bulunduğu yer bend bölümüdür. Bendleri birbirine bağlayan ise kavuştak olarak adlandırılan nakarat bölümüdür.

Türkü Çeşitleri

Türküler çeşitli özelliklerine göre üç başlıkta inceleyebiliriz:

1. Ezgilerine Göre Türküler

Ezgilerine göre türküler kırık havalar ve uzun havalar olmak üzere iki başlıkta incelenir.

Kırık Havalar: Aynı zamanda usullü havalar olarak bilinir. Bu tür türküler arasında şunlar yer alır: Horon, zeybek, halay… 

Uzun Havalar: Usulsüz hava olarak da adlandırılır. Divan, bozlak, hoyrat…

2. Konularına Göre Türküler

Konularına göre türküler oldukça çeşitlidir: Ninni, çocuk türküleri, aşk türküleri, ölüm türküleri, kahramanlık türküleri…

3. Yapılarına Göre Türküler

Dörtlüklerle oluşan türküler, iki dizeden oluşan türküler, üç dizeden oluşan türküler…

Türkü Özellikleri

1. Her konuda türkü yazılabilir: aşk, ayrılık, ölüm, tabiat…

2. Türküler bend ve kavuştak olmak üzere iki bölümden oluşur.

3. Türküler hece ölçüsünün daha çok 7,8 ve 11’li kalıplarıyla söylenmişlerdir.

4. Türkülerin son dizesindeki kavuştak bölümü her dörtlük sonunda aynen tekrar tekrar eder.

5. “aaab cccb dddb” ya da”aaabb cccbb dddbb” şeklinde kafiyelenirler.

6. Türkülerin kendilerine özgü ezgileri vardır.

7. Türkülerin bölgelere göre farklı isimleri vardır.

8. Türküler anonim olmasına rağmen bazı türkülerin söyleyeni bellidir.

9. Divan edebiyatındaki şarkının halk edebiyatındaki karşılığıdır.

Türkü PDF + Video

Aşağıdaki bağlantılardan Deniz Hoca tarafından hazırlanmış olan “Edebiyat Ders Notları PDF” dosyası ile slaytını indirebilir, öğrencileriniz ve arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz.

Aşağıdaki bağlantılardan Deniz Hoca tarafından hazırlanmış olan “Türküler PDF Çalışma Kağıdı” dosyası ile slaytını indirebilir, öğrencileriniz ve arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK YAZILAR
⇒ PDF / Slayt
⇒ Halk Şiiri
⇒ Anonim Halk Şiiri
⇒ 10.Sınıf Ders Konuları
⇒ TYT Türkçe 
⇒ AYT Edebiyat