10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı

Her toplum bazı olayları açıklamak ya da fikir öne sürmek için bazı hikayeler oluşturur. Bu hikayelerin kim tarafından ne zaman ortaya atıldığı belli olmasa da bu anlatılanlar toplum tarafından benimsenir ve çağlar boyunca anlatılarak gelecek kuşaklara aktarılır. Dünyanın neresine giderseniz gidin bu şekilde doğmuş ve yayılmış gerçeklikten uzak birçok olayın anlatıldığına şahit olabilirsiniz. İşte bu yazımızda bu anlatılara dayalı olarak ...

Bir milleti derinden etkileyen ve uzun yıllar iz bırakacak büyük bir savaş, doğal afet, göç, yiğitlik gibi durumların uzun bir şekilde manzum olarak anlatılmasına destan denir. Dünya genelinde genellikle toplumların edebiyat alanında ortaya koydukları ilk ürünler destanlar olmuştur. Ancak bu anlatıların oluşturulduğu dönemlerde toplumlar bilimden ve gerçeklikten uzak oldukları için anlatılar birçok mitolojik unsur etkilenmiştir. Destan Nedir? Destanlar ait oldukları ...

Aşık tarzı halk edebiyatı bünyesinde yer alan nazım türlerinden birisi olan “Koşma”, bu gelenek içerisinde oldukça sevilen ve yaygın bir ürün olarak karşımıza çıkar. İslamiyet’in kabulünden önceki koşuk türüne dayanan bu şiir ürünü farklı konularda söylenerek günümüze kadar gelmiştir. Bu yazımızda “Koşma nedir?”, “Koşmanın özellikleri nelerdir?” gibi soruların detaylı cevaplarını bulabileceksiniz. Koşma Nedir? Köken olarak İslamiyet öncesi Türk Edebiyatı’ndaki koşuk ...

Türklerin İslamiyet’i kabul etmesinden sonra aşık adı verilen saz şairlerinin İslamiyet’in kabulünden önceki şiir geleneğinin bir devamı şeklinde oluşturdukları yeni şiir anlayışına “Aşık Tarzı Halk Şiiri” denir. İslamiyet öncesi “Ozan, kam, baksı, şaman” adıyla anılan şairler, bu edebiyat geleneğinde “Aşık” adını almışlardır. Aşık Tarzı Halk Şiiri Bu edebiyat geleneği, tam manasıyla 16.yüzyılda şekillenmeye başlamıştır. Adına “Aşık” denilen saz şairleri Anadolu’da ...

Türk halk edebiyatında en çok kullanılan şiir türlerinden biri olan türküde, Anadolu halkının acıları ve sevinçleri anlatılmıştır. Türk halkının yaşadığı her olay türkülerin konusu olabilir. Bu konuda Ahmet Hamdi Tanpınar, “Türk insanının yazılmayan romanı türkülerde saklıdır” demiştir. Türkü Nedir? Türkü, bir müzik eşliğinde söylenen anonim halk edebiyatının nazım biçimidir. Türkü kelimesi incelediğinden Türklere ait olan şiir manasında “Türk-i” kelimesinden türemiştir. Türküler, yüzyıllar boyunca ...

Her toplum günlük yaşamdan ve kültürden aldığı birçok ögeyi sözlü gelenek yoluyla gelecek kuşaklara aktarma çabasındadır. Böylelikle anonim birçok sözlü ürün zaman içerisinde değişerek de olsa asırlar boyu yaşamaya devam eder. İşte Anadolu halkının düşüncesini, yapısını, yaşayışını, duygularını, sıkıntılarını üzerine alarak yüzlerce yıldır yaşamını devam ettiren maniler böylelikle doğmuş olur. Bu yazımızda binlerce yıllık bir geleneğe dayanan bu türle ilgili ...