Türkçe – Edebiyat Dersi TYT Türkçe ve AYT Edebiyat Kaynak Sitesi
Okuyucunun istenen yönde harekete geçmesini sağlayan, emirlerle, yasaklarla dolu cümlelerden oluşan bir anlatım türüdür emredici anlatım. Emirlerin yanı sıra öneri ve telkin anlamları da taşır.
Emredici anlatım türü daha çok eleştiri, nutuk ve fıkra gibi türlerde kullanılsa da hemen hemen her metin türünde kullanılabilir. Böyle bir zorunluluğun bulunmamasına rağmen emredici anlatım türünde daha çok emir kipinin kullanıldığı görülür.
Emredici Anlatımın Özellikleri
1. Dil daha çok alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılır.
2. Bu anlatım türünde emir, öneri, telkin ve öğüt anlamları taşıyan ifadeleri kullanılır.
3. Fiil (eylem) ağırlıklı cümleler vardır.
4. Kelimelerin daha çok gerçek anlamda kullanıldığı görülür.
5. Emredici anlatımın sosyal hayatın düzenlenmesinde sıklıkla kullanıldığı görülebilir.
6. Emir kipiyle çekimlenmiş fiillere yer verilir.
Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi emredici anlatıma örnek olarak verilebilir:
Ey Türk Gençliği!
Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir.
Ayrıca Bkz – > Anlatım Türleri