Halk Şiiri, İslamiyet’in kabulünden sonraki edebiyatımız içerisinde gelişim gösteren zengin bir edebiyat kültürünün içinde yer alan bir şiir geleneğini ifade etmektedir. Günümüze kadar varlığını devam ettiren “Halk Şiiri” geleneğinin temelleri İslamiyet öncesi Türk edebiyatına dayanmaktadır.
İslamiyet öncesi dönemde sığır, şölen ve yuğ törenlerinde kopuz eşliğinde okunan koşuk ve sagular, bu şiirin ilk halleri olarak kabul görmektedir. İslamiyet’in kabul edilmesinden sonra çok farklı bir kültürel değişikliğin ortasında kalan bu şiir geleneği değişerek yeni bir şekle bürünmüştür. Farklı bir kültürel ortamlardan geçerek bin yıldan uzun süredir varlığını devam ettiren bu geleneğe “Halk Edebiyatı” denilmektedir. Bu halk edebiyatı geleneği bugüne kadar devam ettirenler ise halkın içerisinde yetişmiş olan ozanlar olmuştur.
Halk Şiiri
Halk şiiri başlangıçtan günümüze kadar varlığını üç ayrı kol üzerinden devam ettirmiştir. Halk şiiri genel olarak 3 başlık altında incelenir. Halk edebiyatının bölümleri şunlardır:
Halk Şiiri Özellikleri
Halk şiiri, İslamiyet öncesi oluşan Türk edebiyatı geleneğinin bir devamı olarak kabul görmektedir.
Türk halk şiirinde kullanılan ölçü ise Türklerin milli vezni olan hece ölçüsüdür.
Hece ölçüsünün daha çok 7’li, 8’li ve 11’li kalıpları tercih edilmiştir.
Bazen halk şairleri, aruz ölçüsüyle de şiir yazabileceklerini göstermek için aruz ölçüsünü de kullanmışlardır.
Halk şiiri ürünlerinin çoğu sözlüdür. Şairler şiirlerini irticalen söylemiştir.
Şairlerin şiirlerini topladıkları kitaplara “cönk” ya da “mecmua” adı verilmektedir.
Şiirlerde tercih edilen nazım birimi daha çok dörtlük olmuştur.
Ahenk unsuru olarak daha çok yarım kafiye tercih edilmiştir.
Halk şiirlerinin temasını aşk, ayrılık, doğa, toplumsal konular, ölüm, din ve tasavvufi konular oluşturur.
Bu gelenekte söylenen şiirlerin dili, halkın anlayabileceği kadar sadedir.
Halk şiirlerinde içten bir anlatım vardır.
Şairler halkın içinden çıkan, usta-çırak ilişkisi altında yetişen ozanlardır.
Halk Şiiri Nazım Biçimleri
A. Anonim Halk Şiiri
Mani
Ninni
Türkü
Ağıt
B. Aşık Tarzı Halk Şiiri
Koşma
Semai
Varsağı
Destan
C. Dini-Tasavvufi Halk Şiiri
İlahi
Nefes
Deme
Nutuk
Devriye
Şathiye
Halk Şiiri PDF + Video
Aşağıdaki bağlantılardan Deniz Hoca tarafından hazırlanmış olan “Edebiyat Ders Notları PDF” dosyası ile slaytını indirebilir, öğrencileriniz ve arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz.
Aşağıdaki bağlantılardan Deniz Hoca tarafından hazırlanmış olan “Halk Şiiri PDF Çalışma Kağıdı” dosyası ile slaytını indirebilir, öğrencileriniz ve arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK YAZILAR
⇒ PDF / Slayt
⇒ 10.Sınıf Ders Konuları
⇒ TYT Türkçe
⇒ AYT Edebiyat