İletişim ve İletişim Ögeleri

Duygu ve düşüncelerin karşı taraftaki kişiye konuşma, yazı, işaret, jest ve mimik gibi çeşitli yollarla aktarılması sürecine iletişim denir. Bu bilgi, duygu, anlam ve düşünce alışverişi en az insanlık tarihi kadar bir geçmişe sahiptir. İnsanların bir arada yaşayabilmelerinin temelinde birbirleriyle iletişim kurabilmeleri yatmaktadır.

İnsanlar toplu bir halde yaşadıklarından, her türlü düşünce ve duyguyu başkalarına aktarma ihtiyacını tarih boyunca hissetmiştir. Bu nedenle insan yaşadığı toplumun dilini ve kurallarını öğrenerek topluluğun bireyleriyle etkileşim halinde kalmıştır. Bir toplumun meydana gelmesinde ve ilerlemesinde iletişim son derece önem arz ettiğinden zamanla iletişime verilen değer de artmıştır.

İletişim birçok yoldan yapılabilmekle birlikte en gelişmiş yöntemi ise dildir. İnsanlar arasındaki etkileşimin çok büyük bir kısmı dilin yardımıyla gerçekleşmektedir. Eğer insanoğlu dilin bu etkileyici gücünden yararlanmış olmasaydı günümüz dünyasının çok farklı olacağını söylemek zor olmazdı.

İletişim Ögeleri Nelerdir?

İletişim sürecinin gerçekleşmesi sırasında birçok öge görev almaktadır. Sağlıklı bir iletişim sürecinin ögeleri ise aşağıdaki gibidir.

Gönderici

Gönderici ya da kaynak olarak adlandırılan öge iletişimin sürecinin başlatıcısıdır. Gönderici, duygu ve düşüncelerini karşı tarafa aktaran ögedir.

Alıcı

Kaynak tarafından yollanan iletiyi ya da mesajı alan ögedir. Bazen bir kişi ya da topluluk olabilir bu öge.

İleti

Alıcaya aktarılması amacıyla gönderici tarafından yollanan mesaja ileti denilmektedir. İleti görsel ya da işitsel şekilde olabilir.

Kanal

Kaynak tarafından alıcıya aktarılan mesajın gönderilme şekline kanal denilmektedir. Ses, ışık, görsel, işaret, televizyon, telefon kanal olabilecek ögelerdendir.

Dönüt (Geri Bildirim)

Göndericiden alınan mesaja alıcının bir cevap vermesi dönüt yani geri bildirimdir. Dönüt ile iletilen mesajın ulaşılıp ulaşılmadığı anlaşılabilir.

Bağlam (Ortam)

İletişim sürecinin gerçekleştiği mekana bağlam ya da ortam denilmektedir.

Kod

Gönderici ve alıcı arasında yapılan iletişimin her iki taraf tarafından bilinen bir kodlamayla gerçekleşmesidir. Örneğin dil iki tarafın da bildiği kodlardan oluşur. Trafik işaretleri de gönderici ve alıcı arasındaki özel bir kodlamadır. 

İletişim Ögeleri Örnekleri

Öğretmen; “Bu sınavda yüksek not almayı bekleyen var mı?” dedi.

Arka sıralardan Ahmet parmak kaldırdı ve “Ben” dedi.

Gönderici: Öğretmen

Alıcı: Öğrenciler

İleti: Bu sınavda yüksek not almayı bekleyen var mı?

Dönüt: Ben

Kanal: Ses

Bağlam: Sınıf

UYARI: İletişimin sadece iki canlı, yani insanlar arasında gerçekleşmeyebilir. Cansız bir varlıkla da iletişim kurulabilir.  Örneğin sokakta sıklıkla rastladığımız şu trafik işaretini iletişim yönünden inceleyelim:

Gönderici: Tabela

Alıcı: Sürücü

İleti: Buraya park etmek yasaktır.

Dönüt: Sürücünün park etmemesi (Dönüt eylem de olabilmektedir)

Kanal: Görsel

Bağlam: Sokak

Yukarıdaki örnekte de görüldüğü gibi iletişim bir insanla trafik tabelası arasında kurulmuştur.

İletişim Çeşitleri

İletişimin çeşitleri üç farklı başlıkta sınıflandırılmaktadır.

1. Sözlü İletişim

İletişimin insanlar arasında sesli bir şekilde yapılmasıdır. İnsanlar duygularını ve düşüncelerini dilin yardımıyla karşı tarafa hızlı bir şekilde sesli olarak aktarabilir.

2. Yazılı İletişim

Yine burada da insanlar arasındaki etkileşim dil yardımıyla sağlanır. Ancak burada duygu ve düşünceler ses aracılığı ile değil, dildeki sembollerin bir nesne üzerine çizilmesiyle gerçekleşir. Örneğin bugün mektuplar, kitaplar, internet ortamındaki mesajların yazılıdır. Binlerce yıl öncesinde insanların mağaralara çizmiş oldukları resimler bu çeşitteki etkileşimin ilk örnekleri olarak değerlendirilir.

3. Sözsüz İletişim

İnsanlar arasındaki etkileşim sırasında dilden farklı olarak karşı tarafa mesaj aktaran baş ve yüz hareketleri, jest ve mimikler, bakışlar, vücudun duruşu, gözler sözsüz iletişimin unsurlarıdır. Bu mesajlar herhangi bir söz yardımı olmadan aktarılır. Örneğin karşı tarafa sert bir bakış atmak, karşı tarafın bir isteğini olumsuzca kafa sallamak buna örnek gösterilebilir.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK YAZILAR
⇒ PDF / Slayt
⇒ 9.Sınıf Ders Konuları
⇒ TYT Türkçe 
⇒ AYT Edebiyat