İntak Nedir?

İntak, söz sanatları arasında belki de öğrencilerin en kolaylıkla tespit ettikleri sanatların başında gelmektedir. Bir diğer adıyla konuşturma sanatı olan bu edebi sanat, insan dışındaki varlıkların konuşturulması olarak kısaca özetlenebilir.

İntak Nedir?

İnsan dışında hayvanların ya da cansız birtakım varlıkların insan gibi konuşmasına intak denir. İnsan dışındaki varlıklara insani özellikler yüklemelerinden dolayı teşhis ile iç içe olan bir sanattır. İntak sanatının bulunduğu her yerde mutlaka teşhis de bulunmaktadır ancak teşhisin olduğu her yerde intak olmaz.

Hayvan hikayeleri olan fabllarda ve insan dışındaki varlıkların kahraman olarak yer aldığı masallarda konuşturma sanatı yer almaktadır.

İntak Örnekleri

Örnek 1

Ol ulu katına bu miskîn har
Vardı yüz sürdi didi iy server
(O miskin eşek bilge eşeğin yanına vardı ve dedi ki yüce kişi)

Sen eşekler içinde kâmilsin
Âkıl ü şeyh ü ehl ü fâzılsın
(Sen eşekler içindeki olgun kişisin, akıllısın ve bilgilisin)

Şeyhi’nin Harname adlı eserinden alınan yukarıdaki beyitlerde hikaye kişisi olan eşek konuştuğundan intak yapılmıştır.

Örnek 2

Sarı Tanbur Benim Adım
Arşa Çıkıyor Feryadım
Pîr Sultan’ımdır Üstadım
Ben Anınçin İnilerim

Pir Sultan Abdal’ın yukarıdaki dörtlüğünde tambura insan gibi konuşmaktadır.

Örnek 3

Tavşan ikide bir böbürleniyor:
Kimse benden hızlı koşamaz, diyormuş. Sonunda kaplumbağa dayanamamış:
İstersen yarışalım, demiş.
Koşuya başlamışlar. Tavşan epeyce yol aldıktan sonra, “Hıh, o sırtı kabuklu hayvancık sürüne sürüne kim bilir ne zaman sonra bana yetişir?” diye düşünmüş Şu ağacın altına biraz uzanıp dinleneyim, demiş.

Yukarıda yer alan fablda tavşan ve kaplumbağanın konuşmaları bu sanata örnektir.

Örnek 4

Dallar bir gün dedi ki tomurcuğa:
-Tenimde bir yara işler gibisin

Yukarıdaki örnekte dalların tomurcuğa seslenmesi “Tenimde bir yara işler gibisin” demesi konuşturma sanatına örnektir.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK YAZILAR
⇒ Söz Sanatları
⇒ Edebiyat Ders Konuları