Türkçe – Edebiyat Dersi TYT Türkçe ve AYT Edebiyat Kaynak Sitesi
Türk Edebiyatında yazılan ilk edebi roman olan İntibah adlı eserin tahlili ve özeti aşağıda yer almaktadır. Eser 1876 yılında Namık Kemal tarafından yazılmıştır. Bugün birçok öğrenci tarafından aranan “İntibah özet” ve “İntibah kısa özeti” sorularının cevapları aşağıda yer almaktadır.
Ali Bey zengin bir aileye mensup yirmi bir, yirmi iki yaşlarında bir delikanlıdır. Anne ve babasının birtanesi olduğundan çok iyi bir eğitim görmüş ve çok zenginlerdir. Babası Ali Beyi, Ali Bey ise babasını çok severdi. Fakat babasının ölümünden sonra Ali Bey’in huyları değişmiş içine kapanmıştır. Ali Bey’in annesi oğlunun durumuna üzüldüğünden Çamlıca’ya gezintiye çıkarmak ister fakat Ali Bey bu gezintiyi istemediğinden zorla Çamlıca’ya götürülür. Ali Bey Çamlıca gezisine alışır ve her gün Çamlıca’ya gider. Ali Bey bu gezintilere iyice alıştığından arkadaşlarıyla gitmek ister fakat arkadaşları Çamlıca’nın kalabalık olduğu günleri seçer Ali Bey ise Çamlıca’nın kalabalık olmadığı gün gitmek ister. Arkadaşlarına mahcup olmamak için kalabalık gün giderler. Oralarda Maypeker adlı bir fahişeye vurulur. Fakat Ali Bey Maypeker’in bir fahişe olduğunu bilmez. Ali Bey her gün Çamlıca’ya giderek Maypeker ile gizli gizli buluşmaya başlar. Ali Bey bu gizli gizli buluşmalardan rahatsız olmaya başlar ve bu durumu bir arkadaşına söylemeye karar verir ve Atıf Bey adlı hemen hemen Ali Bey ile aynı yaştaki arkadaşına bu durumu açıklar. Atıf Bey Maypeker’in nasıl bir kadın olduğunu öğrenir ve Ali Beye gerçekleri anlatır. Ali Bey ilk başta inanmak istemez ama Maypekerle konuşunca inanmak zorunda kalır. Ama Ali Bey Maypeker’e o kadar çok bağlanmıştır ki Maypeker’in beni bırak sözlerine rağmen kendi itibarını yok sayarak Maypeker’i o ahlaksız kişiliği ile kabul eder. Ali Bey bu süre zarfında evine uğramayıp işlerini ihmal etmiş ve Maypeker yüzünden kötü alışkanlıklar edinmiştir. Bir süre sonra Ali Bey’in annesi Fatma hanım bu durumu öğrenir ve oğlunu Maypeker’den ayırmak için elinden geleni yapar ve eve genç ve Maypeker’den daha güzel bir cariye alır. Cariye’nin adı Dilşup’tur. Fatma Hanım’ın asıl amacı eve yeni bir cariye almak değil Ali Bey’in bu yeni Cariyeye aşık olmasını istemiştir. Ali Bey eve gelir Dilaşup’u görür ve güzel biri olduğunu düşünür. Fakat Maypeker’e o kadar bağlanıştır ki gözü ondan başkasını görmez ve Dilaşup’u görmezden gelir. Ali Bey her gün daha da çoğalan bu sevdayı engelleyemez ve Maypeker’i daha çok görmek ister. Yine Ali Bey bir gün Maypeker’in yalısına gider fakat onu orada bulamaz çünkü; Maypeker eski sevgilisi olan Abdullah Efendiyle konuşmaya onun evine gitmiş ve geri dönüşte vapur bulamadığı için orada kalmıştır. Ali Bey sabaha kadar Maypeker’i yalıda bekler küçük bir araştırma neticesinde Maypeker’in o gece Abdullah Efendi’nin yanında kaldığını öğrenir. Fakat Maypeker’in oraya konuşmak için gittiğini bilmez. Ali Bey o sinir ile Maypeker’den ayrılır ve eve doğru yol alır.Ali Bey üzüntüden bir ayda bi deri bi kemik kalır. Annesi Fatma Hanım bu durumu öğrendiğinde Dilaşup’u Ali Bey’e teselli olsun diye yanına gönderir. Ali Bey gel zaman git zaman Dilaşup’a aşık olur. Dilaşup çoktandır Ali Beyi sevdiğinden dolayı evlenme kararı alırlar. Maypeker Ali Beyin yanına uğramamasını araştırır ve Dilaşup ile evleneceklerini öğrenir. Maypeker bu durumu öğrenince içinde intikam ateşi başlar Ali Bey ve Dilaşup’tan intikam almak için sinsi planlar yapar. Maypeker tanıdıkları araya sokarak Dilaşup’un kendi gibi iffetsiz, namussuz olduğu konusunda iftiralar atar. Ali Bey karısını döver azarlar ve birgün iftiralara dayanamayıp genelevlerden birine kapatılmak üzere Dilaşup’u bir adama satar birine satar.Dilaşup’u sattığı adam ise Maypeker’in adamıdır.Maypeker’in adamı Dilaşup’u alıp doğru Maypeker’e götürür ve Maypeker’de Dilaşup’u kendi genelevlerinden bitanesine sermaye olarak çalıştırmaya başlatır fakat Dilaşup çalışmak istemediğinden namuslu bir şekilde o evde yaşamaya başlar.Ali Bey üst üste gelen sıkıntılardan dolayı hastalanır ve oğlunun durumunun iyice kötüleştiğini gören Fatma Hanım canını sıkarak can verir. Maypeker’in kini bitmediğinden dolayı Ali Bey’i de Dilaşup gibi bitirmek ister ve şöyle bir plan yapar;Ali Beyi bir eğlence evine çağırıp orada ne yapıp ne edip Ali Bey’i öldürecekti ancak bunu duyan Dilaşup kocasını hala sevdiğinden dolayı bu durumu bir şekilde Ali Bey’e aktarır. Fakat Ali Bey önce duruma inanmaz ve eğlence evine gelir.Asılş durumu eğlence evinde anlayınca kaçarak polisleri çağırır. Dilaşup Ali Bey’in kaçarken düşürdüğü paltosunu alarak Ali Bey’in yatağına yatar. Maypeker’in Ali Bey’i öldürmek için tuttuğu kiralık katil Ali Bey’in odasına girer ve yatakta yatanın Ali Bey olduğunu sanarak bıçaklayarak öldürür. Ali Bey polisleri de alıp eğlence evine geldiğinde Dilaşup’un kanlar içinde yatan cesedini görür ve çılgına döner. Tam o sıra Maypeker’in içeri girdiğini görür ve dayanamayarak Maypeker’i bıçaklıyarak öldürür.O sırada polisler de orada olduğunda dolayı teslim olur ve hapse girer. Ali Bey izin aldıkça annesinin ve Dilaşup’un mezarına giderek göz yaşları ile topraklarını sulardı. Ali Bey üzüntülere dayanamayarak hapiste yoksul bir şekilde can vermiştir.
ANA FİKİR
Hiçbir şeyi tam anlamıyla düşünmeden karar vermemeliyiz.Eğer düşünmeden karar verirsek dönülemeyecek hatalar yapabiliriz. Kısacası son pişmanlık fayda etmez.
ÇIKARILACAK DERSLER
Güvendiğimiz insanları iyi tanımalıyız
Aşık olması germeyen kişilere aşık olmamalıyız
İki şık arasında kaldığımızda çok iyi düşünmeliyiz
Annemizi hiçbir zaman üzmeyip sözlerini dinlemeliyiz çünkü o bizim iyiliğimizi ister.
İntibah Karakterleri
Ali Bey: Yirmi bir,yirmi iki yaşlarında iyi eğitim görmüş, yakışıklı bir kişidir.Mesleği katipliktir. Birden fazla yabancı dil bilmektedir.Sinirlidir fakat aldığı eğitimden dolayı kendini sakinleştirebilmektedir. Romanın baş karakteridir.
Maypeker: Güzel,çekici fakat ahlaksız bir kadındır. Alçak ve namussuz bir aileden gelmiştir. Biraz öğrenim görmüş ve tanınmış hayat kadınlarındandır. Para düşkünüdür. İstediği kişileri gerçekten sever.
Atıf Bey: Hemen hemen Ali Bey ile aynı yaşta güzel ahlaklı,terbiyeli bir kişidir. Mesleği katipliktir. Düzenli giyinen ve dürüst bir kişidir.
Fatma Hanım: Namuslu bir kadındır. Ölmeden önce oğlunun mürvetini görmek ister. Oğlu için canını verecek bir kadındır.
AbdullahEfendi: Namussuz,zengin,yaşlı bir adamdır.Para ve gece hayatına oldukça çok düşkündür. Tüccarları batırıp onların üzerinden para kazanan namussuz bir adamdır.
Dilaşub: Güzel ahlaklı, güzel yüzlü, namuslu bir kadındır. Mesleği cariyeliktir. Ali Beyi candan sevip onun için canını bile verecek bir kadındır.
ZAMAN:Kitap hem gelecek hem şimdiki zamandan bahsetmektedir.
MEKAN: Çamlıca,yalı,hapishane,eğlence evi,mezarlık.
ANLATICI: 3.tekil şahıstır ve gözlemci bir anlatım vardır.
NASIL BİR DİL KULLANILMIŞTIR?: Yazar çok açık ve anlaşılır bir dil kullandığından herkesin anlayacağı bir kitap olmuştur. Kitap hiç can sıkıcı değildir çünkü yabancı kelime ve kelime fazlalığı yoktur. Akıcı ve yalın bir anlatım kullanılmıştır.
OKUYUCUNUN GÖRÜŞÜ
Kitabı beğendim çünkü yazar kitapta gerçek olayları almıştır ve olaylar giriş, gelişme ve sonuç olarak sınıflandırılabilir bir şekilde yazılmıştır. Kitapta çok açık bir dil kullanıldığından ve yabancı kelimelere yer verilmediğinden anlaşılır bir kitaptır. Kitaptaki olaylar çevresinde gelişmiştir. Kitap bize sayısız ders vermektedir mesela kimseyi iyi tanımadan onu sevmememiz gerektiğini açıklamıştır. Hiç bir zaman kimsenin sözüne bakıp hareket etmememiz gerektiğini ve son pişmanlığın hiçbir zaman fayda etmeyeceğini de bize göstermiştir. Bu kitap bize ne kadar ahlaklı ve dürüst olmamızın gerektiğini bize açıklamış ve çok iyi bir şekilde bize kanıtlamıştır. Yani kitap bize son pişmanlığın fayda etmeyeceğini anlatmaya çalışmış ve çok da başarılı olmuştur. Bu kitabı okumaya pişman olmadım ve herkesin bu kitabı okumasını ısrarla tavsiye ederim.
YAZAR HAKKINDA BİLGİ
Kitabın yazarı Namık Kemal’dir.1840-1888 yılları arasında yaşamıştır(48yıl). Vatan şairi olarak bilinmektedir. Çocukluk ve gençliğini dedesinin yanında geçirmiştir. Henüz on dört yaşındayken koca bir defteri dolduracak kadar şiir yazmış, on altı yaşındayken evlenmiş, yirmi iki yaşındayken divan düzenlemiş, yirmi beş yaşlarındayken de dönemin en ünlü adlarından olmuştur. Kısaca Namık Kemal değişmeyi yaşamanın zorunlu koşullarından biri olarak kabul eden ve millilik karakterini yitirmeden Avrupalılaşmanın çarelerini arayan bir fikir ve sanat adamıdır.
ESERLERİ
Şiir : Hayatı ve şiirleri(1933)
Roman : İntibah / Sergüzeşt-I Ali Bey(1876);Cezmi(1880)
Oyun : Vatan Yahut Silistre(1873);Zavallı Çocuk(1873);Akif Bey(1874); Gülnihal (1875); Celalettin Harzemşah(1885);Kara Bela(1910)
Eleştiri : Tahrib-i Harabat(1886);Takib-i Harabat(1886)
Hazırlayan:
Mustafa Demir