Öz yaşam öyküsü olarak da bilinen otobiyografi bir bireyin kendi yaşamından önemli kesitleri ve ilginç yönlerini ayrıntılı bir şekilde anlatmasıdır.
Otobiyografi Özellikleri
- Çeşitli alanlarda ün yapmış bir şahsiyetin kendi yaşam öyküsünü anlatmasıdır. Daha çok kişinin kendisi ve yakın çevresi anlatılır.
- Gerçeklere bağlı kalınarak, yaşam olduğu gibi aktarılmalıdır.
- Kişinin kendini anlatırken tarafsız kalması zor olacağından otobiyografiler özneldir.
- Otobiyografiler kronolojik bir zaman diliminde kaleme alınırlar.
- Otobiyografiler birinci tekil şahıs eki kullanılarak ben diliyle anlatılır.
- Yazarın kendi yaşamını romanlaştırmasına otobiyografik roman denilir. Peyami Safa’nın Dokuzuncu Hariciye Koğuşu adlı eseri otobiyografik roman örneğidir.
Yukarıda yer alan özelliklerde de belirttiğimiz gibi otobiyografilerde yazarın kendi yaşamını tarafsız ve nesnel bir şekilde anlatması beklenir. Ancak yazarın kendisini görmek istediği gibi anlatabildiği şeklinde çokça eleştiri almaktadır. Her ne kadar eleştirmenler tarafından bu yönüyle eleştirilse de otobiyografiler sayesinde ün yapmış önemli kişilerin hayatlarını farklı yönleriyle tanıma şansını yakalarız. Ayrıca bu şekilde bu kişilerin yaşamları hakkındaki bilgiler geleceğe de taşınmış olur.
Anı-Otobiyografi Arasındaki Fark
Genellikle bu iki tür birbiriyle karıştırılmaktadır. Anılar bir kişinin hayatının belli bir kesitini ele alırken otobiyografi kişinin tüm yaşamını ele almaktadır.