Bu başlığımızda paragrafta çok önemli olan anlatım teknikleri yani anlatım biçimlerini, düşünceyi geliştirme yolları ile anlatım özelliklerini ele alacağız. Aynı zamanda bu başlıklarda sorular nasıl gelir, nelere dikkat etmemiz gerektiğini yani paragraf taktiklerini bulacaksınız.
Deniz Hoca olarak “Taktiklerle Paragraf Kampı” kapsamında anlatım teknikleri soru tipinde paragraf çözüm tekniklerini aşağıdaki videodan seyredebilirsiniz.
Paragrafta Anlatım Teknikleri Sorularını İNDİR
Paragrafta Anlatım Teknikleri
Öyküleme
- Herhangi bir olayın; yer, zaman ve kişi unsurları çerçevesinde aktarılmasına öyküleyici anlatım denir.
- Bu teknikte hareket bulunur ve film izliyormuşuz hissi vardır.
Betimleme
- Bir görüntünün sözcüklerle okuyucunun zihninde canlandırılmasına betimleme denir.
- Varlıklar, durumlar, kavramlar ayrıntılı özellikleriyle anlatılır.
- Bir resme ya da fotoğrafa bakıyormuşuz hissi vardır.
Açıklama
- Ele alınan bir konunun aydınlatılması ve okuyucuya bir konuda bilgi verilmesi amacıyla kullanılan bir tekniktir.
- Amaç bilgi vermek, öğretmektir.
Tartışma
- Karşı çıkılan bir düşünce vardır. En az iki farklı görüş olmalı.
- Düşünceler değiştirilmeye çalışılır.
Nelere Dikkat Edeceğiz?
1)Bu tarz sorularda ilk cümle önemli bir ipucu verir.
2)Eğer ilk cümlede;
+olay varsa öyküleme,
+varlıklar ayrıntılarıyla ele alınıyorsa betimleme,
+bilgi veren cümleyse açıklama,
+bir düşünceye karşı çıkış varsa tartışmadır.
3) Hangisi daha ağır basmaktadır diye soruyorsa paragrafın tamamına bakmanız gerekir.
Paragrafta Düşünceyi Geliştirme Yolları
Tanımlama: Bir kavram veya varlığın ne olduğunun açıklanması, belirgin özelliklerinin ortaya konulmasıdır. ‘’Bu Nedir, kimdir?’’ sorularının cevabıdır.
Edebiyat, duygu ve düşüncelerin insanlarda estetik bir zevk uyandıracak şekilde yazı ve söz ile anlatılması sanatıdır.
Karşılaştırma: Birden fazla varlık ya da kavram arasındaki benzerlik veya farklılıkları ortaya koymaktır. ‘’en, daha, çok, kadar, gibi, göre, ise…’’ ifadeleri bulunur.
Makale daha ciddi bir üsluba sahipken denemelerde daha samimi, içten bir anlatım tarzı söz konusudur. Makalelerdeki kesinlik ve kanıtlama kaygısı yine denemelerde görülmeyen bir özelliktir.
Örneklendirme: Bir düşüncenin somut hâle getirilerek daha anlaşılır kılınması için anlatılan konuyla ilgili örnekler verilmesidir.
Yaklaşık 1300 yıldır birçok farklı kültürle etkileşim içine giren Türkçe de yabancı dilden sözcük alımı yapmıştır. Mesela iklim kelimesi Arapçadan, eşofman kelimesi Fransızcadan, şeftali kelimesi Farsçadan dilimize geçmiştir.
Tanık Gösterme: Ele alınan konunun inandırıcılığını arttırmak için o alanda yetkin bir kişinin görüşüne yer verilmesidir.
Her Türk evladı, istikbali için durmadan, yorulmadan ve usanmadan çalışmaya devam etmelidir. Bu duruma dikkat çeken Atatürk de şöyle der; “Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!”
Sayısal Verilerden Yararlanma: Düşüncenin kanıtlanabilmesi için bilimsel çalışmalar sonucu elde edilen istatistiksel veriler kullanmaktır.
Türkiye’ye gelen turist sayısı her geçen yıl artmaya devam ediyor. EGM’nin açıkladığı verilere göre bu yılın temmuz ayında geçen yılın temmuz ayına göre % 46,36’lık bir turist artışı yaşanmıştır.
Benzetme: Bir kavramı ya da varlığı başka bir kavram ya da varlığın özellikleriyle anlatmaya benzetme denir.
Kış mevsimi buralarda Sibirya gibi geçmekteydi. Kasım ayından neredeyse nisan ayına kadar kahverengi toprağı görmek mümkün olmuyordu.
Nelere Dikkat Edeceğiz?
1)Düşünceyi geliştirme yolları parçanın bütününe hakim olmaz.
2)Yani paragrafın bir bölümünde düşünceyi geliştirme yollarını görürüz.
3)Bu nedenle parçayı dikkatli bir şekilde incelemek gerekir.
Anlatım İlkeleri
Duruluk: Cümlede gereksiz sözcüklerin kullanılmamasıdır.
Açıklık: Anlatımda anlam karışıklığının olmaması, kolay anlaşılmasıdır.
Özlülük (Kısalık): En az sözle çok şeyin anlatılmasıdır.
Tutarlılık: Anlamca çelişen sözcüklerin kullanılmamasıdır.
Arılık: Anlatımda yabancı kelimelerin oldukça az kullanılmasıdır.
Yalınlık(Sadelik): İfadenin süsten uzak, gösterişsiz bir şekilde oluşturulmasıdır.
Akıcılık: Metnin hiçbir engele takılmadan, rahatlıkla okunması akıcılıkla ilgilidir.
Sürükleyicilik: Okuyucuyu meraklandıran anlatımdır.
Özgünlük: Anlatımın kişiye ait olması, taklit olmaması.
Etkileyicilik: Anlatımın okuyucuyu değiştirmesi, ona bir şeyler katmasıdır.
Kalıcılık: Anlatımda ele alınan konunun her dönemde geçerli olmasıdır.
Evrensellik: Anlatımın tüm insanlara hitap etmesidir.
Yerellik: Anlatımın ait olan toplumu yansıtmasıdır.
Doğallık: Anlatımın yapmacıksız, günlük yaşantıda olduğu gibi yapılmasıdır.
Sorular Nasıl Gelir?
1)Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
2)Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangilerine başvurulmuştur?
3)Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
Taktiklerle Paragraf Kampı PDF + Video
Aşağıdaki bağlantılardan Deniz Hoca tarafından hazırlanmış olan “TYT Türkçe Notları PDF” dosyası ile slaytını indirebilir, öğrencileriniz ve arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz.
Aşağıdaki bağlantılardan Deniz Hoca tarafından hazırlanmış olan “Paragrafta Anlatım Teknikleri Soruları” dosyası ile slaytını indirebilir, öğrencileriniz ve arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK YAZILAR
⇒ PDF Sorular
⇒ Noktalama İşaretleri
⇒ TYT Türkçe Notları PDF
⇒ AYT Edebiyat Notları PDF