Sohbet

Günlük yaşamdaki konular üzerine bir yazarın, kişisel düşüncelerini detaya inmeden ele alarak genellikle de gazete ya da dergilerde yayımladığı yazı türüne sohbet denir. Sohbette ele alınan konunun detayına inilmez, ispatlama kaygısı bulunmaz ve samimi bir üslup barındırır.

Sohbet türünde yazarın karşısındakiyle sohbet ediyormuş hissiyle içten bir anlatım tarzı vardır. Bu şekilde okuyucuyla bir samimiyet kurularak düşüncelerin aktarılması sağlanmaya çalışılır. Düşünceler bir sohbet havasında ifade edilirken yazarın kanıtlama kaygısı bulunmamaktadır.

Gazete ve dergilerde yayımlanan sohbet yazılarının konuları daha çok günlük olaylardan seçer. Bütün türlerde olduğu gibi sohbet türünde de giriş, gelişme ve sonuç bölümleri vardır. Giriş bölümünde yazar konusu hakkında bilgi verir. Gelişme bölümünde de konu hakkında ayrıntılı açıklamalar yapan yazar sonuç bölümünde de konuyu toparlayarak bir özet yapar.

Sohbetin Özellikleri

→ Konular genellikle güncel olaylardan seçilir.

→ Ele alınan güncel konular hakkında yazar kendi kişisel düşüncelerini ifade eder.

→ Yazar konuyu okurla konuşuyormuş havası içinde ele aldığından oldukça samimi bir üslup söz konusudur.

→ Sohbette düşüncelerin kanıtlanması yoluna gidilmez.

→ Yazar soru-cevaplarla anlatıma içtenlik katar.

→ Bu türde yazılan metinler fazla uzun olmamakla birlikte genelde gazete-dergilerde yayımlanır. Ancak bazı yazarlar bu türdeki metinlerini bir araya getirerek kitap halinde yayımlamıştır.

→ Yazar nüktelerle okuyucuyu düşündürme gayreti içerisindedir. Ayrıca yazar okuyucuya soru yöneltir ve atasözlerinden yararlanır.

→ Bu türdeki yazılara eskiden “musahabe” denilmiştir.

→ Sohbet türünde dil göndergesel işlevde kullanılır. 

Türk Edebiyatı’nda Sohbet

Türk Edebiyatı’nda diğer türlerle kıyasladığımızda sohbet türünde daha az eser verildiğini görülmektedir. Sohbet yazı türünde az sayıda metin yazılsa da bazı yazarlarımız bu türdeki yazılarını bir araya toplayarak kitaplaştırmıştır. Eserlerini kitaplaştıran sanatçılarımızdan bazıları şunlardır:

Ahmet Rasim : Ramazan Sohbetleri

Şevket Rado : Eşref Saati, Aile Sohbetleri

Suut Kemal Yetkin : Edebiyat Söyleşileri

Nurullah Ataç : Karalama Defteri, Söyleşiler

Melih Cevdet Anday : Dilimiz Üzerine Konuşmalar

Sohbet-Deneme Farkı

• Denemede yazar kendi kendine konuşuyormuş hissi verirken sohbet türünde yazarın karşısındakiyle konuşuyormuş havası vardır.
• Sohbetin dili günlük konuşma diline daha yakındır. Deneme türünde dil daha ciddidir.

Sohbet-Fıkra Farkı

• Sohbet türünde karşılıklı konuşma  havası varken yine gazete çevresinde oluşan fıkra türünde konuşma havası yoktur.

Ayırca Şu Başlıklar İlginizi Çekebilir:
⇒ Deneme Nedir?
⇒ Fıkra Nedir?