Tartışmacı anlatımında ön plana çıkan nokta yazarın okuyucunun bir konudaki düşüncesini değiştirmeye ya da bir fikri çürütmeye gayret etmesidir.
Herkesin üzerinde anlaştığı ya da anlaşabileceği bir konu bu anlatımın konusu olamaz. Tartışmacı anlatımda ele alınan konu üzerinde en az iki farklı görüş olmak zorundadır. Fikirler tartışılırken tez-antitez şeklinde bir değerlendirme yapılır. Ortaya karşı çıkılacak bir düşünce yani tez konur ve antitezlerle bu düşünce çürütülmeye çalışılır.
Yazar okuyucuyu kendi görüşü etrafında toplamaya çalışırken aslında birçok anlatım türünden de yararlanır.
Bu anlatım türünde farklı fikirler ortada olduğundan karşılıklı bir konuşma havası vardır. Yazarın üslubu, okuyucuyla ya da dinleyiciyle sohbet eder gibidir.
Tartışmacı Anlatımın Özellikleri
1. Anlatımdaki dil sadedir. Gereksiz ifadelere yer verilmez ve anlatımın anlaşılmasını zorlaştırıcı ifadelerin kullanımından kaçınılır.
2. Daha çok dilin göndergesel ve alıcıyı harekete geçirme işlevi kullanılır.
3. Tartışmacı anlatımda bir sohbet havası esastır.
4. Zıt görüşlere yer verilir.
5. Yazar anlatımı sırasında örnekleme, kanıtlama, karşılaştırma, açıklama, tanımlama gibi anlatım türlerinden yararlanılır.
6. Yazar metnin bütününde kendi görüşünü ortaya koyarak zıt görüşü çürütür.
7. Yazar bazı düşüncelere eleştirel bir şekilde yaklaşır.
Tartışmacı Anlatımın Kullanıldığı Metin Türleri
Tartışmacı anlatımın kullanım alanı oldukça zengindir. Hemen hemen her metin türünde kullanılabilir ancak daha çok şu metin türlerinde kullanılır: Fıkra, deneme, makale
Ayrıca Bkz – > Anlatım Türleri