“Ünsüz düşmesi nedir?” sorusunun cevabını şu şekilde verebiliriz: Türkçede bir sözcüğün ek alırken ya da başka bir sözcükle birleşirken bünyesindeki ünsüz (sessiz) harfi kaybetmesine “Ünsüz Düşmesi” denir.
Ünsüz Düşmesi Örnek
⇒ Ünsüz düşmesi büyük bir oranda sonu “k” sessiz harfiyle biten kelimelerin “–cık, -cik, -cuk, -cük, -cek” ekini aldıktan sonra bu harfi düşürmesi şeklinde olur.
Minik + cik → Minicik
Küçük + cük → Küçücük
Sıcak + cık → Sıcacık
Yumuşak + cık → Yumuşacık
Büyük + cek → Büyücek
Çabuk + cak → Çabucak
NOT: Yukarıdaki ekler, sonu “k” ile biten somut kelimelerde genellikle düşmeye neden olmaz
Kulak + cık → Kulakçık
Kapak + cık → Kapakçık
⇒ Sonu “k” harfiyle biten bazı sözcüklere “-l,-mse” getirildiğinde sondaki “k” ünsüz harfi düşer.
Küçük + mse + mek → Küçümsemek
Yüksek + l + mek → Yükselmek
Küçük + l + mek → Küçülmek
Seyrek + l + mek → Seyrelmek
Alçak + l + mak → Alçalmak
Ufak + l + mak → Ufalmak
⇒ Bazı sözcüklerin birleşmesi sırasında ünsüz düşmesi meydana gelebilir.
Ast + teğmen → Asteğmen
Üst + teğmen → Üsteğmen
⇒ İstisnai olarak şu kelimelerde de ünsüz düşmesi vardır.
Ad + daş → Adaş
Kalk + dır → Kaldır
UYARILAR
⇒ Arapçadan dilimize geçmiş ve ikiz ünsüz barındıran bazı sözcükler yalın haldeyken ünsüzlerinden birisini düşürür.
Redd → Red
Hiss → His
Hall → Hal
Ünsüz Düşmesi Soru
Aşağıdaki kelimelerin hangisinde ünsüz düşmesi yoktur?
a)Büyücek
b)Yükselmek
c)Darılmak
d)Alçalmak
e)Çabucak
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK YAZILAR
⇒ PDF
⇒ Türkçe Notları
⇒ Ses Olayları
Çok teşekkürler tamamen anladım. Tek anlamadığım kısım buydu 😸