Cümlenin ögeleri içinde sıklıkla kullanılan tümleçlerin başında zarf tamlayıcısı olarak da adlandırılan zarf tümleci yer almaktadır. Fiilin anlam bakımından çeşitli özelliklerde sınırlama ya da tamamlama görevi taşıyan bir cümle unsurudur.
Zarf tümleçlerini bulmak için yükleme sorulan sorular şunlardır: Nasıl? Nereye? Ne ile? Kiminle? Ne kadar? Niye? Neden? Niçin? Ne zaman?
Örnekler
Yalnız kaldığım akşamlarda hep seni düşünürüm. -> Ne zaman? = Yalnız kaldığım akşamlarda
Sabahleyin yetişmemiz gereken bir toplantı var. -> Ne zaman? = Sabahleyin
Öğrenciler heyecandan sorulara cevap veremediler. -> Neden? = Heyecandan
Maaşlara bu yıl zam yüzde elli olacak. -> Ne kadar? = Yüzde elli
Hızlıca ileri atıldı. -> Nereye? =İleri
? Cümlenin öğeleri konusunda edatlar da zarf tümleci olarak kabul edilir. Ancak farklı kaynaklarda edat tümleci şeklinde de kullanımlar karşımıza çıkabilmektedir. Edatlı tümleç olarak da bilinen zarf tümleci örneklerinden bazıları şu şekildedir:
-DAn beri
On yaşımdan beri araba almanın hayallerini kuruyorum.
Boyunca
Gün boyunca tüm dikkatleri üzerine çekmişti.
-A doğru
Sabaha doğru ölüm haberi gelmişti.
Gibi
Senin gibi bir arkadaşım olduğu için çok mutluyum.
-A kadar
Ölene kadar bu iyiliğini unutmayacağım.
-DAn evvel
Öğleden evvel bu işi Allah’ın izniyle bitiririz.
-DAn önce
Sınavdan önce son kez tekrar yapalım.
-A göre
Nabza göre şerbet veriyordu.
Rağmen
Tüm engellere rağmen zafere ulaşmıştı.
⇒ Cümlenin Ögeleri ⇐